दंडवत पूजा:
दंडवत पूजा ही एक अत्यंत पवित्र आणि महत्त्वपूर्ण पूजा आहे जी देवी तुळजाभवानीच्या भक्तांनी श्रद्धा आणि भक्तिभावाने केली जाते. दंडवत म्हणजे पूर्ण शरीराने भूमीवर लोटांगण घालून देवीच्या चरणी आपली श्रद्धा आणि भक्ती व्यक्त करणे. दंडवत पूजा ही भक्तीचे आणि नम्रतेचे एक उत्कृष्ट उदाहरण आहे.
दंडवत पूजेचे विशेष महत्त्व आहे. या पूजेत भक्तांनी देवीच्या चरणी पूर्ण शरीराने लोटांगण घालून, तिच्या आशीर्वादाची याचना करतात. या विधीमध्ये भक्तांनी आपले अहंकार विसरून देवीच्या चरणी नम्रतेने लोटांगण घालणे अत्यंत महत्वाचे आहे. दंडवत घालून देवीच्या चरणी प्रणाम करणे म्हणजे आपल्या सर्व इच्छा आणि मनोकामना देवीच्या चरणी समर्पित करणे होय.
तुळजाभवानी देवस्थानात दंडवत पूजा विशेष पद्धतीने साजरी केली जाते. ही पूजा सकाळी आणि संध्याकाळी निर्धारित वेळेनुसार केली जाते. सकाळी ६ वाजता देवीला पंचामृताने अभिषेक केल्यानंतर, भक्तांनी देवीच्या चरणी दंडवत घालून तिचे पूजन करतात. या पूजेत भक्तांनी देवीला त्यांच्या जीवनातील सर्व अडचणी आणि संकटे दूर करण्याची प्रार्थना केली जाते.
दंडवत पूजेने भक्तांना देवीचा आशीर्वाद मिळतो आणि जीवनात सुख-समृद्धी येते. तुळजापूरच्या तुळजाभवानी मंदिरात या पूजेचे विशेष महत्त्व आहे आणि अनेक भक्त या पूजेत सहभागी होतात.